Lontar lezer

art deco beeld van een lontar lezende man uit Bali, Indonesië. Afkomstig van de website www.houtsnijkunstbali.nl

Dit beeld stelt een jongeman voor, met in zijn rechterhand een lontargeschrift. Voordat we hier verder op in gaan, vertellen we graag wat over het beeld zelf.

Het beeld is te dateren, doordat het jaartal onderop is geschreven: 1949.

Als we in eerste instantie naar het beeld kijken, heeft het vrijwel alle kenmerken van een vroeg art deco beeld uit circa 1930. Niet alleen de hiervoor bekende kenmerken als de lange armen, de vorm van het gezicht, de ogen en lippen en de wijze waarop de sarong over de basis valt in krullende S-vormen duiden hier op, maar ook de hoge kwaliteit hiervan. Het is zeer fijn gesneden, de uitdrukking op het gezicht is subliem en de afwerking is perfect.

Het beeld zal dan ook gesneden zijn door een oudere meester snijder, welke dergelijke beelden ook rond 1930 wist te maken. Het is bekend dat na de oorlog, de meester snijders in dezelfde stijl verder gingen, zoals zij deze voor de oorlog hanteerde, waaronder deze typische art deco stijl.

Wanneer u zich dit beeld in een andere houtsoort voorstelt, zoals sandelhout, dan zou u het waarschijnlijk dateren als een beeld uit 1930.

De houtsoort waaruit het is gemaakt, komt met name voor bij beelden die gemaakt zijn tussen 1940-1960, echter hout is hout en ook in 1930 zal deze houtsoort waarschijnlijk ook beschikbaar geweest zijn. Met name doordat dit beeld gedateerd is, is het later te plaatsen.

Toch zijn er wel hele minieme kenmerken te zien in bijv. het gezicht, die voorlopen op de beelden, zoals deze rond 1950-1960 gesneden worden in een meer lieflijke stijl, minder strak en geometrisch vormgegeven, waarbij ook de gezichten een meer lieflijke uitstraling kregen.

Dit beeld is dan ook een prachtig voorbeeld van hoe de vroege art deco overging in de late art deco en is daarmee een uniek transitiestuk, uit de transitie periode van het art deco houtsnijwerk op Bali.

Voor zover bekend, is dit dan ook het mooiste en meest duidelijke transitiestuk dat bekend is en daarmee een belangrijk werk en referentie in de kunstgeschiedenis van Bali.

Wanneer we terug gaan naar de voorstelling op zich, zien we een welgestelde jongeman. De houding van de jongeman straalt voornaamheid uit. Daarnaast kon slechts een klein deel van de Balinese bevolking lezen, dit waren vaak de voorname en hooggeplaatste lieden uit de samenleving, zoals de brahmanen/priesters, rijke, voorname personen en mensen van koninklijke komaf.

In zijn rechterhand zien we een lontargeschrift. Voor meer informatie omtrent lontargeschriften kijkt u hier: Lontar geschriften. Dit is een geschrift dat is gemaakt van gedroogd palmblad, waarin teksten en/of tekeningen werden gekerft. Hier werden smalle, lange stroken van gemaakt en boven op elkaar gebonden. Deze geschriften bevatte vaak heilige teksten en afbeeldingen en werden dan ook gekoesterd en met respect behandeld. Er werden dan ook speciale opbergkistjes voor gemaakt, soms zelfs hele figuren, zoals een Singa, met in zijn rug een ‘geheim’ vak om het geschrift in te bewaren.

Back to Top